انواع شرها
شنبه, ۲۰ دی ۱۳۹۳، ۰۲:۰۸ ب.ظ
در یک تقسیم کلّی می توان به سه نوع از شرور (از لحاظ حوزه وجودی آن ها) اشاره نمود:
شرور طبیعی: شروری که نتایج و آثار آفات، بلایا، رنج ها و آلام طبیعی هستند؛ یعنی بلایایی که از طرف طبیعت بر انسان عارض می شوند؛ بلایایی همچون زلزله، سیل، مرض های کشنده، مرگ، فقر و مانند آن ها که از خارج، انسان را مورد تهدید قرار می دهند.
شرور اخلاقی: شروری که از طرف انسان به طور اختیاری رخ می دهند؛ یعنی همان افعال ناشایست و معاصی که از انسان ها صادر می شوند؛ همچون ظلم، خیانت، دزدی، تکبّر، آدمکشی و هزاران عمل غیر اخلاقی دیگر.
شرّ متافیزیکی: شرّی است که همه موجودات امکانی و مخلوقات خداوند به آن مبتلا بوده و قابل انفکاک از آنان نمی باشند و منظور از شرّ متافیزیکی، محدودیت (و به تعبیر ملّاصدرا فقر وجودی) همه موجودات ممکن در مقابل کمال نامتناهی خداوند است. به دلیل آنکه هر محدودیتی نقص و ضعف به شمار می آید و هر نقصی نیز مشمول شرور عالم است؛ از این رو، محدودیت، فقر و امکان وجودی، شرّ محسوب می شود. لازم به ذکر است که در بحث شرور، این قسم از شرّ مورد بررسی قرار نمی گیرد؛ زیرا محدودیت وجودی لازمه خلقت و مقتضای طبیعت هرممکن الوجودی است و کسانی که وجود شرور را در تضادّ و یا در تناقض با وجود خداوند می دانند، هرگز به نقص تکوینی خود و دیگران معترض نیستند؛ زیرا از نظر آن ها میان هستی خداوند و نیز صفات عالیه او با ضعف وجودی و نقض تکوینی موجودات، منافاتی وجود ندارد.
شرور طبیعی: شروری که نتایج و آثار آفات، بلایا، رنج ها و آلام طبیعی هستند؛ یعنی بلایایی که از طرف طبیعت بر انسان عارض می شوند؛ بلایایی همچون زلزله، سیل، مرض های کشنده، مرگ، فقر و مانند آن ها که از خارج، انسان را مورد تهدید قرار می دهند.
شرور اخلاقی: شروری که از طرف انسان به طور اختیاری رخ می دهند؛ یعنی همان افعال ناشایست و معاصی که از انسان ها صادر می شوند؛ همچون ظلم، خیانت، دزدی، تکبّر، آدمکشی و هزاران عمل غیر اخلاقی دیگر.
شرّ متافیزیکی: شرّی است که همه موجودات امکانی و مخلوقات خداوند به آن مبتلا بوده و قابل انفکاک از آنان نمی باشند و منظور از شرّ متافیزیکی، محدودیت (و به تعبیر ملّاصدرا فقر وجودی) همه موجودات ممکن در مقابل کمال نامتناهی خداوند است. به دلیل آنکه هر محدودیتی نقص و ضعف به شمار می آید و هر نقصی نیز مشمول شرور عالم است؛ از این رو، محدودیت، فقر و امکان وجودی، شرّ محسوب می شود. لازم به ذکر است که در بحث شرور، این قسم از شرّ مورد بررسی قرار نمی گیرد؛ زیرا محدودیت وجودی لازمه خلقت و مقتضای طبیعت هرممکن الوجودی است و کسانی که وجود شرور را در تضادّ و یا در تناقض با وجود خداوند می دانند، هرگز به نقص تکوینی خود و دیگران معترض نیستند؛ زیرا از نظر آن ها میان هستی خداوند و نیز صفات عالیه او با ضعف وجودی و نقض تکوینی موجودات، منافاتی وجود ندارد.
