عوامل قساوت قلب

🌺عوامل قساوت قلب🌺

بیماری قساوت قلب و سنگدلی
یکی از بیماری های خطرناک اخلاقی انسان قساوت قلب است . شکّى نیست که این خوى از غلبه درندگى و سبعیّت ناشى مى‏شود و آدمی را به حیوانات وحشی و درنده شبیه می سازد. اکثر صفات ذمیمه، مانند ظلم و بی رحمی ، آزار رساندن به دیگران ، ناشنیدن داد خواهی مظلومان ، بی توجهی نسبت به ضعیفان و فقرا و جنگها و خون ریزی ها در طول تاریخ به راه افتاده و امثال آن بر این خوى زشت مترتّب مى‏شود. تمام گرفتاری امروز و گذشته بشریت، ناشی از رفتار بی رحمانه این گونه افراد است .
کسانی که به سبب رفتار ناشایست خود در دنیا، در سرای آخرت گرفتار عذاب سخت الهی می شوند و خدای متعال به آنها وعده جهنم داده است.
، چنانچه در آیه شریفه [22] از سوره زمر فرماید: فَوَیْلٌ لِلْقَاسِیَةِ قُلُوبُهُمْ مِنْ ذِکْرِ اللّهِ أولئِکَ فِی ضَلالٍ مُبِیْنٍ ویل (که جایگاهی در جهنم است) جایگاه کسانی است که دلشان دچار قساوت و غفلت از یاد خدا شده است ، ایشان در گمراهی آشکار هستند.

❎🔴1⃣جهل و غفلت:

یکی از عوامل بروز قساوت قلب در انسان،جهل و غفلت است. جهل، تصویری نادرست از واقعیت، در برابر انسان ایجاد کرده و مانع نفوذ نور ایمان در قلب می شود؛ و غفلت، او را از جستجوی حقایق منحرف می سازد؛ فلذا دل انسان در مقابل نصیحت، معجزه و دلیل، سخت می گردد

❎🔴2⃣ اعراض از یاد خدا:

از دیگر عوامل سخت شدن قلوب،فراموشی خدا و اعراض از یاد اوست:

«الَّذِینَ کَانَتْ أَعْیُنُهُمْ فِی غِطَاء عَن ذِکْرِی وَکَانُوا لَا یَسْتَطِیعُونَ سَمْعًا» [کهف/101]

[به] همان کسانى که چشمان [بصیرت]شان از یاد من در پرده بود و توانایى شنیدن [حق] نداشتند

❎🔴3⃣گناه:

گناه، نشانه ‌ی غفلت از خداوند است که، موجب سیاهى دل و ضعف ایمان شده و در صورت استمرار، بر دلها مُهر قساوت زده می ‌شود: [أطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج‏11، ص: 157]

«أَوَلَمْ یَهْدِ لِلَّذِینَ یَرِثُونَ الأَرْضَ مِن بَعْدِ أَهْلِهَا أَن لَّوْ نَشَاء أَصَبْنَاهُم بِذُنُوبِهِمْ وَنَطْبَعُ عَلَى قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لاَ یَسْمَعُونَ» [أعراف/100]

مگر براى کسانى که زمین را پس از ساکنان [پیشین] آن به ارث مى ‏برند باز ننموده است که اگر مى‏ خواستیم آنان را به [کیفر] گناهانشان مى‏ رساندیم و بر دل هایشان مهر مى‏ نهادیم تا دیگر نشنوند.

❎🔴4⃣ لجاجت:

انسان از روی لجاجت، چشم خود را در برابر نشانه های الهی بسته و بر جهل خود پافشاری می کند:

«ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُکُم مِّن بَعْدِ ذَلِکَ فَهِیَ کَالْحِجَارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً ...» [بقره/74]

«سپس دل هاى شما بعد از این واقعه سخت شد؛ همچون سنگ، یا سخت‏تر!...»

🌹راهکارهایی برای مبارزه با قساوت قلب🌹

1- توبه: امام صادق علیه السلام می فرماید برای قلوب زنگار است مانند زنگاری که بر مس است پس آن را با استغفار جلا دهید.
توبه سه رکن دارد 1- پشیمانی از انجام گناه 2- تصمیم بر ترک گناه 3- جبران گذشته
2- کم کردن آرزوهای دنیایی
3- عبادت خداوند: در زندگی جایی برای عبادت باز کنیم.
4- صدقه دادن و با فقرا رفت و آمد کردن و دیدن محیط زندگی آنان نیز در رفع قساوت و زنگار دل مفید است.
5- معاشرت با انسان های مؤمن و با ایمان
6- ترک مخاصمه و جدل و دعوا
7- ترک جدی گناهان که از همه مهم تر است.
8- شنیدن موعظه ها، خصوصاً سخنان حکمت آمیز ائمه معصومین علیهم السلام ( مانند نهج البلاغه خصوصاً بخش حکمت ها و مباحث دنیا
9- پیامبر فرمود: این قلوب را زنگار می گیرد هم چنان که آهن را زنگار می گیرد وقتی آب به آن رسد. گفته شد جلاء آن چیست؟ حضرت فرمود: زیادی یاد مرگ و تلاوت قرآن. (7)
10- رفتن به مجالس علم. زیرا خداوند قلب ها را با نور حکمت زنده می گرداند هم چنان که زمین مرده را به باران زنده می کند.(8)
11- اطعام به مساکین و رسیدگی به یتیمان، قلب انسان را نرم می کند.(9)
12- امام علی علیه السلام می فرماید: قلبت را با موعظه زنده کن ... و او را با یاد مرگ ذلیل گردان[ و خاشع کن]..... و اخبار گذشتگان را بر او عرضه نما.(10)
13- برای قلب جلائی غیر قرآن نیست.(11)
14- تفکر، حیات و زندگی قلب است. (12)
15- روزه گرفتن نیز انسان را به خود آورده و در رفع زنگار قلب مفید است.
16- خواندن ادعیه ای که از معصومین علیهم السلام رسیده و توجه به معانی بلند آنها بسیار مؤثر است. مناجات خمسة عشر که در مفاتیح الجنان آمده، بسیار زیباست. (این مناجات مشتمل بر پانزده دعاست با نام های مناجات التائبین، مناجات الشاکرین، مناجات الخائفین، مناجات المفتقرین و ... که مناسب حال هر انسانی در این دعاها ، مضامین زیادی آمده است.)
17- عبادت با توجه: به عنوان مثال وقتی می خواهیم نماز بخوانیم فکر کنیم آخرین نمازمان است.

🌴🌻🌹🍀🌷🌸🌴

کانون فرهنگی مسجد علی بن ابیطالب پسبند